استرس چیست و راه های کاهش آن چگونه است

استرس یکی از آسیب‌های روانی است. کلمه‌ای است که ما هر روز بارها و بارها می شنویم. روانشناسان استرس را یک اختلال عصبی می دانند که باعث بوجود آمدن مشکلات روحی و جسمی می شود.

استرس زمانی به شما دست می دهد که فشار بیش از آنچه به آن عادت دارید به شما وارد می شود.  تقریبا هر چیزی می‌تواند باعث استرس شود و برای بعضی افراد فقط فکر کردن به یک واقعه می‌تواند استرس آور باشد. یعنی زمانی که آنها در مورد چیزی نگران یا ناراحت هستند احساس استرس می‌کنند. این نگرانی در ذهن آنها باعث می‌شود که احساس بدی داشته باشند. احساس خشم، سرخوردگی، ترس و یا وحشت که می‌تواند منجر به اختلات عصبی و روحی شود.

زمانیکه شما دچار استرس  می شوید بدنتان  شروع به ترشح هورمون‌هایی می‌کند که سرعت تپش قلب را بالا می برد، تنفس را سریع‌تر می کند و برای جسمتان خطر دارد. وقتی استرس بیشتر از توان جسمی و روحی باشد و زندگی تان را تحت تاثیرقرار دهد، یا مدت آن طولانی باشد سلامتی تان دچار اختلال می‌شوند و به اظطراب مزمن و یا بیماری های دیگر جسمی تبدیل می شود.

استرس می‌تواند با سردرد، ناراحتی معده و مشکل در خوابیدن همراه باشد. همچنین می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و مبارزه با بیماری‌ها را برای شما سخت کند. بعلاوه اگر به یک بیماری مبتلا هستید ممکن است استرس آن را بدتر نماید.

علل و عوامل استرس را می توان به دو دسته تقسیم کرد: عوامل بیرونی و عوامل فردی.

عوامل بیرونی عبارتند از: مشکلات زندگی، مشکلات اقتصادی، ناامنی شغلی و دگرگونی‌های زندگی.

عوامل فردی در استرس بیشتر درونی است. آن هم به خاطر اینکه هر یک از ما نقش هایی در زندگی داریم، مانند نقش پدر، همسر و فرزند. هرنقشی رفتارهای خاص خود را دارد و انتظاراتی را بوجود می‌آورد، گاهی بین این نقش ها تضادهایی وجود دارد که در ما باعث فشار عصبی می‌شود.

یکی دیگر از عوامل فردی سن است. افراد مسن به دلیل تجربه، فشار عصبی کمتری را احساس می کنند تا جوانها. عامل دیگر استرس در جنسیت است. مردها نسبت به زنها استرس را بیشتر تجربه می کنند.

برای مثال:  مردی که شغلش را از دست داده از حالت آرامش خارج می شود و دچار استرس و باورهایی می شود که مبادا هرگز چنین شغلی را دوباره به دست نیاورد و ترس از فشارهای مالی در او پیدا می شود و آن استرس در او ایجاد نگرانی، درونگرایی و افسردگی می کند.

اگر درک ما در برابر مشکلات زندگی منفی باشد استرس ها تاب و توان ما را به چالش می کشند و بدن ما به طور خوداگاه  و شدید با انواع واکنش‌های روانی نسبت به آن تغییر و یا چالشها، واکنش نشان می‌دهد.

البته بعضی از استرس ها برای بدن مفید است و می تواند ما را از خطراتی حفظ کند. یعنی زمانیکه ما با یک تهدید یا خطر مواجه می شویم بدن ما موادی شیمیایی آزاد می‌کند که به ما قدرت محافظت می دهد. یعنی فرار با بیشترین سرعت و یا مبارزه با بیشترین توان. این مواد شیمیایی باعث افزایش ضربان قلب، محکم شدن ماهیچه ها، عرق کردن و افزایش سطح هوشیاری در ما می شود و همه این‌ها به ما کمک می کند در محافظت از خودمان در موقعیت های خطر.

بعنوان مثال: وقتی‌ که شما در خانه هستید و زلزله زمین را تکان می‌دهد و یا یک اتفاق خطرناکی برایتان می افتد بدن ما این مواد شیمیایی را بطور اتوماتیک بطور خیلی زیاد ترشح می کند و بدن سریعتر از همیشه عمل می کند و شما می‌توانید با سرعت بسیار از خانه خارج شوید و بتوانید  جان خود و خانواده‌تان را نجات دهید.  

درمان استرس چیست؟

برای درمان استرس های شدید که خاطرات آسیب زا را به صورت تدریجی در ذهن فرد زنده می کند و باعث عذاب روحی و جسمی در آن می شود روانپزشکان از دو روش برای درمان آن استفاده می کنند:

دارو درمانی و روان درمانی. در دارو درمانی پزشکان از داروهای ضد افسردگی و اظطراب برای درمان استرس های شدید استفاده می کنند و در روان درمانی به بیمار یاد می دهد که افکار منفی را به مثبت تبدیل کند.

یکی از راههایی که می تواند استرس شما را کم کند قدم زدن است. از پشت میز، و صندلی، در هر موقعیتی که هستید، بلند شوید و ده دقیقه راه بروید.

یکی دیگر از راههای درمان استرس این است که حداقل یک بار در روز، پنج یا ده دقیقه آرام بنشینید و کاری انجام ندهید. می توانید به شخص یا چیزی که مورد علاقه تان است فکر کنید. این کار می تواند استرس شما را کم کند. یا منظره ای یا عکسی که یادآور خاطرات خوش در شما می شود را نگاه کنید که باعث ایجاد احساس مثبتی در شما شود و استرس تان کم می شود. 

امروزه دانشمندان روانشناس در تحقیقاتی که در دانشگاه استنفورد امریکا انجام دادند به این نتیجه رسیدند، افرادی که ۴ بار در هفته پیاده روی می کنند استرس کمتری دارند و راحت تر می خوابند. همچنین آزمایشات نشان دادند که فشار خون این افراد در هنگام استرس ثابت باقی می ماند.

نفس کشیدن در پایین آوردن استرس به شما کمک می کند. چند نفس عمیق شما را مجبور می کند که شانه های خود را بکشید و ماهیچه های سفت را شل کنید.

دکتر مهرنگ خزاعی – روانشناس بالینی

9,736 دیدگاه در “استرس چیست و راه های کاهش آن چگونه است